کلمه فیزیوتراپی از دو بخش تشکیل شده است فیزیو به مفهوم عوامل فیزیکی و تراپی به معنای درمان است.
فیزیوتراپی در واقع همان درمان فیزیکی است و بر خلاف رشته های دیگر طب که از داروها و مواد شیمیایی برای درمان بیمار استفاده می کند، فیزیوتراپی با استفاده از سری عوامل و پدیده های فیزیکی درمان را انجام می دهد.
عواملی مانند نور، گرما، صوت ، سرما ، برق و… و همچنین عوامل مکانیکی مانند تکنیک ها و تمرینات بدنی و حرکات مختلف، افرادی که دچار ضعف بدنی و یا بیمارانی که به هر دلیل دچار صدمات مختلف شده اند را تحت درمان قرار می دهد.
در فیزیوتراپی از روش هایی که ذکر شد، در جهت کمک به درمان و بهبود یا بازگرداندن کار اعضای بدن و هدایت بیمار برای استفاده از توانائی‌های باقیمانده و بدست آمده برای جبران هرچه بیشتر ناتوانایی‌ها و محدودیت‌ها در حد امکان کوشش می‌نماید و هدف آن کمک به افراد بیمار یا معلول برای رسیدن به یک زندگی مستقل است.
شکستگیها و در رفتگی ها، گرفتگی و دردهای عضلانی، مشکلات فرسایش مفاصل مثل آرتروزو روماتیسم، از کارافتادن عضلات به دلیل بیماری های عصبی، و از کار افتادگی سالمندان از جمله مشکلاتی هستند که یک دانش آموخته فیزیوتراپی می تواند با دانشی که به دست آورده است به رفع یا بهبود آنها کمک کند.
این رشته یکی از زیر شاخه های رشته های توانبخشی است و توانبخشی مجموعه اقداماتی است که برای یک فرد معلول یا بیمار انجام می شود تا شخص بتواند از نظر جسمی – روانی – اجتماعی حداکثر توانایی و استقلال خویش را بدست آورد و زندگیش را به حد طبیعی نزدیک سازد.
فیزیوتراپی می تواند جهت توانبخشی و نجات بیماران به عنوان یکی از بازوهای توانمند تیم پزشکی وارد عمل شود و جامعه ما را از زمین گیر شدن و ناتوان شدن گروهی از جوانان و سالمندان که به دلیل تصادفات و حوادث ناگوار و کهولت سن مشکل پیدا می کنند رهایی بخشد.
فیزیوتراپی از رشته های پر طرفدار کنکور سراسری تجربی به حساب می آید که هر ساله داوطلبان زیادی به قصد قبولی در این رشته وارد عرصه رقابت تنگاتنگ کنکور سراسری می شوند . در نتیجه داشتن اطلاعاتی همچون کارنامه و حداقل درصد لازم برای فیزیوتراپی سراسری باعث می شود علاقه مندان به تحصیل در رشته فیزیوتراپی دانشگاه های سراسری ، برنامه ریزی کنکور خود را دقیق و حساب شده تر تنظیم کنند.
مقاطع تحصیلی و گرایش‌های رشته فیزیوتراپی
این رشته دارای سه مقطع تحصیلی کارشناسی پیوسته، کارشناسی ارشد ناپیوسته و دکتری است. در مقطع کارشناسی گرایشی وجود ندارد. مدت تحصیل در دوره کارشناسی ۴ سال و در دوره کارشناسی ارشد ۲ سال است. در مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش فیزیوتراپی جنرال (عمومی) و ارشد فیزیوتراپی ورزشی وجود دارد. همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری این رشته در دانشگاههای مختلف مانند دانشگاه علوم پزشکی شیراز, دانشگاه علوم پزشکی تهران , دانشگاه علوم پزشکی ایران , دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه علوم پزشکی اهواز وجود دارد. فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در رشته‌هایی مانند ارشد فیزیوتراپی، ارشد علوم تشریح ، ارشد فیزیولوژی و ... ادامه تحصیل دهند. مدت زمان تحصیل در مقطع دکتری حداقل ۴ سال می باشد.
حوزه های کاری فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست ها می توانند به توانبخشی گروه های مختلفی از بیماران بپردازند که ذیلا به برخی از این حوزه ها اشاره شده است:
» در حوزه بیماری ها و اختلالات عضلانی-اسکلتی مانند شکستگی ها, مشکلات مفاصل مختلف شامل تنه و ستون فقرات, سرو گردن, اندام های فوقانی و اندام های تحتانی
» در حوزه بیماری های مغز و اعصاب مانند سکته مغزی- فلج مغزی- ضربات مغزی- آسیب های نخاعی- ام اس- پارکینسون و مشکلات و قطع شدگی اعصاب محیطی
» در حوزه سالمندی با هدف بهبود کیفیت زندگی- قدرت و تعادل
» در حوزه بیماری های قلب و عروق
» در حوزه بیماری های تنفسی
» در حوزه آسیب های ورزشی بعنوان فیزیوتراپیست تیم های مختلف ورزشی مانند تیم های فوتبال و سایر رشته ها
» در حوزه اختلالات شناختی در بیماری های مختلف مانند آلزایمر
» در حوزه اطفال
بیشتر از ۱۰ درصد کودکانی که در دنیا متولد می‌شوند با نوعی از معلولیت مواجه هستند که با مراجعه به موقع به فیزیوتراپی می توان تا حد زیادی با این بیماری‌ها مبارزه مقابله کرد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر :
» فلج مغزی
» فلج اطفال
» فلج زایمانی (ارب پالزی)
» تور تیکولی (کودکانی که با گردن کج به دنیا می آیند)
» اختلال در مچ پا (مثل کف پای صاف، و پا چنبری و غیره)
» در حوزه بیماری های زنان
یکی دیگر از کاربردهای فیزیوتراپی استفاده از آن برای کاهش بیماریهای زنان است بعضی از بیماری های زنان مانند درد و عفونت، چسبندگی در بافت های دستگاه تناسلی و همچنین زخم در ناحیه شکم و لگن می تواند با انجام فیزیوتراپی بهبود یابد. از جمله این بیماری ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
» کمر درد
» ضعف عضلات ناحیه شکم و لگن
» بیمارهای التهابی
» حوزه بعد از انجام اعمال جراحی مختلف
» حوزه فیزیوتراپی بیماران بستری در بخش های مختلف بیمارستان مانند ICU ،SUB-ICU و ...
همانطور که ملاحظه می گردد حوزه کاری فیزیوتراپی بسیار وسیع می باشد و در اغلب زمینه های پزشکی کاربرد دارد.
